Stripehouse — Leiden
2009 - 2012
woonhuis
in opdracht van particulier
winnaar Hauser Award 2013
Op een klein hoekperceel in het midden van het plangebied Nieuw Leyden is deze duurzame woon-werk-woning gesitueerd. Het huis valt op door de streepvormige inkervingen in het buitenstucwerk. De bijzondere stedenbouwkundige context dwingt tot creatieve oplossingen voor wat betreft het gebruik van de beschikbare ruimte, daglichttoetreding, privacy, buitenruimten en de relatie met openbaar gebied.
De kavel is ongeveer 90 m2 groot en grenst aan drie zijden aan openbaar gebied; een parkje aan de oostzijde, een fietspad aan de noordzijde en een autovrije woonstraat aan de westzijde. Ondanks de beperkte kavelgrootte, wordt niet de gehele kavel bebouwd, maar wordt ruimte gemaakt voor een kleine, ommuurde stadstuin. Zo wordt de afstand tot de woningen aan de overzijde vergroot en ontstaat een zachte overgang tussen het huis en de openbare ruimte. Gevolg is dat het gewenste woon- en werkprogramma geconcentreerd is in een compact, opgaand volume met een bescheiden grondvlak.
Het programma is verticaal georganiseerd, waarbij naar boven toe de functies een steeds meer privaat karakter hebben. Werken vindt plaats op de begane grond, dichtbij de entree en gericht op park en tuin. Koken en loungen zijn mogelijk op de middelste laag, die door alzijdige oriëntatie de meest open bouwlaag is. Slapen/ baden vindt plaats in de bovenste laag, ver boven het maaiveld en met weids uitzicht over omgeving. Als sluitstuk is er nog een dakterras boven op het pand.
De woon-werk-woning heeft door de ligging op de hoek aan drie zijden openbare ruimte. Ramen zijn zodanig geplaatst dat ze het uitzicht aan de drie verschillende zijden optimaal inkaderen. Het exterieur wordt als een geïdealiseerde afbeelding gepresenteerd. Dit is het meest extreem op de eerste verdieping waar het hoge raam in de vide tezamen met de twee andere vensters op deze verdieping een drieluik vormt, een soort visuele samenvatting van de directe leefomgeving: aan de noordzijde de hemelkoepel, aan de oostzijde de platanen en aan de westzijde de buurwoningen.
Aan de noordzijde van de woning bevindt zich een grote vide. De vide vormt het zwaartepunt in het huis. De blik wordt automatisch getrokken naar het grote venster bovenin de vide alwaar de Hollandse wolkenlucht een indrukwekkend schouwspel vormt en die de ruimte een dramatische, poëtische kwaliteit geeft. De vide is op de tweede verdieping afgeschermd met een glasplaat waarin twee te openen oranje luiken zijn opgenomen. Vanuit de slaapkamers ontstaat door deze afscherming een zekere gelaagdheid in het uitzicht; er is zowel zicht op het interieur als op de achterliggende buitenwereld.
Aan de buitenzijde valt het huis op door de horizontale strepen. De strepen zijn handmatig in het stucwerk ingekerfd en lopen door rondom het huis. Ze worden alleen door grote glasvensters met aluminium panelen onderbroken. De doorlopende lijnen versterken de alzijdigheid van het gebouw en verbinden verschillende gevelvlakken met elkaar. Er is gestreefd naar een tactiele uitstraling waarbij ambacht en de zichtbaarheid van menselijke inbreng centraal staan. Er zijn speciale mallen bedacht om deze bewerking mogelijk te maken.