De Satelliet — Amsterdam
2021
ontwerpend onderzoek
in opdracht van RE:BORN Real Estate
Herbruikbare elementen
Strategie 1
Strategie 2
Extra functionaliteiten met nieuwe gevelinvullingen
Varianten balkonconstructie
De Satelliet is één van de meest innovatieve en duurzame projecten van Nederland: de demontage & remontage van het cilindervormige torengebouw van de Nederlandsche Bank in Amsterdam. Het is een project waar een radicale systeemverandering plaats vindt. Circa 9.000 vierkante meter gebouw wordt op dit moment zorgvuldig gedemonteerd (geoogst), elektrisch vervoerd en vervolgens geremonteerd binnen de stadsgrenzen van Amsterdam.
In opdracht van RE:BORN en samen met drie andere architectenbureaus, Studio Nine Dots, WRK Architecten en DOOR Architecten, hebben we ons gebogen over de opgave en ieder bureau heeft een zogenaamd Flirtontwerp gemaakt; een verkenning van mogelijke ontwerprichtingen voor een tweede leven van de ronde toren. We hebben hierbij gewerkt vanuit een open bouwsysteem bestaande uit S-lagen, op basis van ‘shearing layers’- model ontwikkeld door Stewart Brand.
In ons voorstel hebben we twee mogelijke scenario’s in beeld gebracht. Omwille van een meer efficiënte fundering en vanwege veronderstelde constructieve beperkingen, zijn we voor beide scenario’s uitgegaan van een lagere bouwhoogte dan de huidige 13 bouwlagen.
Het eerste scenario gaat uit van de benadering dat je het te oogsten gebouw beschouwd vanuit z’n kleinste vormgevende bouwstenen, zijn eigen ‘elementaire deeltjes’; taartpuntige prefab vloerdelen, liggers en kolommen, dragende halfronde wanden, prefab gevelelementen. Deze benadering leidde in ons onderzoek tot een radicaal andere vorm dan de huidige cilinder; een rechthoekig bouwblok dat, in tegenstelling tot een ronde vorm, eenvoudig is in te passen in bestaande stedelijke structuren, bijvoorbeeld in straatwanden.
Het tweede scenario gaat uit van het behoud van vormkenmerken van het oorspronkelijke gebouw en richt zich op het anders configureren van grotere delen uit het gebouw; behoud van de donut plattegrond, maar dan een ‘hap’ eruit waardoor het mogelijk is om verdiepingsvloeren ook horizontaal aan elkaar te schakelen in plaats van alleen verticaal te stapelen; een slinger in plaats van een cilinder.
Voor beide scenario’s hebben we per S-laag - SITE, STRUCTURE, SKIN, SPACEPLAN – de mogelijkheden verkend en gekeken naar het onderliggend potentieel.
