CiWoCo — Amsterdam
2016 - 2019
11 apartments, 3 houses and parking
commissioned by Coöperatie BSH 20E
winner ARC19 Innovatie Award
winner Nederlandse Duurzaam Bouwen Awards 2020
winner Hans Sauer Award ‘Desiging circularity in the build environment’
In de proeftuinwijk voor circulair bouwen, Buiksloterham in Amsterdam-Noord, bedachten we een experimenteel circulair woonwerkgebouw. Het gebouw is demontabel en bovendien adaptief. Zonder ingrijpende structurele wijzigingen kan het zich aanpassen aan veranderend gebruik in de toekomst. De bewoners, georganiseerd in een bouwgroep, hebben bij dit project invloed gehad op het ontwerpproces.
Het woongebouw bestaat uit twee bouwdelen aan een collectieve daktuin bovenop een gedeelde parkeergarage. Het ene bouwdeel telt vijf verdiepingen met negen appartementen, het ander omvat drie rijwoningen. De groen ingerichte daktuin wordt door de bewoners gezamenlijk gebruikt, fungeert als waterbuffer en draagt bovendien bij aan het voorkomen van hittestress in stedelijk gebied met een hoge dichtheid.
Om op een flexibele manier invulling te geven aan de eis van de gemeente Amsterdam om twintig procent van de oppervlakte in te vullen als werkruimte, is voor de appartementen een bijzondere ontsluiting bedacht. De groen ingerichte 'street in the sky' biedt toegang tot twee appartementen per verdieping. Elke ruimte aan deze galerij heeft een eigen toegang en is daarmee nadrukkelijk geschikt voor meerdere functies en voor werken aan huis. Zo ontstaat in het appartement een flex-zone waarvan ieder huishouden zelf de invulling kan bepalen, die mee verandert met hun wensen en omstandigheden.
90% van de toegepaste materialen in dit project is herbruikbaar en recyclebaar. Samen met de bouwer, constructeur en betonleverancier is de prefab betonnen draagstructuur doorontwikkeld tot een systeem met demontabele verbindingen. Dankzij deze verbindingen en het feit dat drager en installaties van elkaar gescheiden zijn, is het casco volledig demontabel en bovendien aanmerkelijk dunner, wat materiaal scheelt. Ook de gevels zijn circulair en zijn gemaakt van gebruikte damwandprofielen van Azobé hout. Deze harde, duurzame West-Afrikaanse houtsoort is van zichzelf brandwerend, waardoor het hout ongecoat kan worden toegepast.
Het gebouw kan zich vormen naar de wensen van de huidige bewoners en kan bovendien meebewegen met toekomstige veranderingen. Niet alleen dankzij de polyvalente ruimtes langs de 'street in the sky', maar ook door de kolommenstructuur die zorgt voor vrij indeelbare plattegronden.
Vanwege het gebruik van lichte, niet dragende woningscheidende wanden en binnenwanden kunnen relatief eenvoudig woningindelingen worden aangepast en woningen worden samengevoegd. Ook de installaties, die niet zijn ingestort in de draagstructuur maar zijn opgenomen in verlaagde plafonds en voorzetwanden, zijn gedurende de levensduur te veranderen.